De Abattoir Fermé-website verhuist vanaf seizoen 2023-2024! Deze Tumblr blijft wel actief als archiefsite.

[NEDERLANDS] In 2023 fusioneren Abattoir Fermé, Kunstencentrum Nona en Jazzlab tot één organisatie. Geen paniek, we fusioneren uit eigen goesting en de ambitie om voortaan samen ons verhaal te vertellen. Omdat het een beetje gek zou zijn om daar aparte websites voor te blijven onderhouden, vindt u alle informatie over Abattoir Fermé’s nieuwe producties, kalenders en activiteiten vanaf seizoen 2023-‘24 onder de nieuwe website van nona.be. 

Wie intussen door ouder repertoire van Abattoir wil snuisteren, kan daarvoor nog steeds terecht op deze Tumblr. Mondjesmaat zullen we dat archief ook netjes implementeren in de nieuwe site. 

—

[ENGLISH] In 2023, Abattoir Fermé, Arts Centre Nona and Jazzlab will merge into one organisation. No worries, we are doing this out of shared desire and the ambition to tell our story together from now on. Because it would be cumbersome (and also a bit crazy) to keep maintaining separate websites for that, you will find all information on Abattoir Fermé’s new productions, calendars and activities from season 2023-’24 onwards under the new site of nona.be.

Meanwhile, if you want to browse through Abattoir’s older repertoire, you can still do so on this Tumblr. Little by little, we will also neatly implement that archive in the new site. Enjoy!

Wordt verwacht (2024): “Hotel Poseidon” on disc

Alvast interesse? Geef ons een seintje op info@abattoirferme.be en vermeld zeker je voorkeur (dvd of BluRay). Wij brengen je dan als eerste op de hoogte van deze limited edition-uitgave.

Interview met schrijver-regisseur Stef Lernous over “Glitch”

Zijn we in het voorportaal van de hel? In een unheimlich parallel universum? Of zitten we vast in een haperende videogame? Het Mechelse theatergezelschap Abattoir fermé speelt wel vaker met alternatieve werelden die wat op de onze lijken. ‘Maar Glitch is een hyperprojectie: vijf verschillende, gruwelijke realiteiten, die op een manier toch in elkaar haken.’

Interview: ©  Ines Minten voor Randkrant.

Glitch (Engels voor storing of hapering) presenteert vijf scènes na elkaar: monologen en quasi-dialogen met meer of minder woorden, tegen een nachtmerrie-achtige achtergrond. Vijf personages met weinig hoop en nog minder onderlinge connectie in een wereld vol haperingen en scheuren. Aan u om uzelf erin te herkennen, of niet.

‘Glitch was de eerste Abattoir-voorstelling na covid. Er was heel wat gebeurd in die periode: niet alleen de pandemie, ook bijvoorbeeld het presidentschap van Donald Trump, dat een nieuwe kijk op de realiteit en de waarheid heeft gebracht.’ Fake news, alternatieve feiten, de waarheid is niet de waarheid… Doe daarbij de opkomst van virtual reality en artificiële intelligentie, en de voedingsbodem voor een wel erg beklemmende werkelijkheidservaring is klaar. Glitch laat zijn wortels er breed en vet in groeien. ‘Ik kijk om me heen, lees veel en voel dat er dingen verschuiven, maar ik kan ze niet onder woorden brengen zoals een wetenschapper of journalist’, legt Stef Lernous uit. ‘Ik geef al wat ik van de wereld meepik op mijn eigen manier betekenis. Dat is wat theater en kunst doen: betekenis creëren met de brokstukken die je krijgt van buitenaf.’

De regisseur duidt zijn eigen voorstellingen niet graag gedetailleerd. Hoewel hij zelf per scène een specifieke betekenis voor ogen heeft, wil hij het publiek vooral zijn eigen interpretatie gunnen. Zo gaat de woordeloze, zoekende monoloog van Tania van der Sanden voor hem over dementie. ‘Die betekenis komt rechtstreeks van mijn eigen moeder, die aan het dementeren is. Zie je: het komt allemaal ergens vandaan, maar voor jou mag het iets helemaal anders oproepen. Als regisseur zoek ik manieren om mijn voorstellingen zo goed mogelijk met het publiek te laten communiceren. Glitch is een beetje verraderlijk op dat vlak, omdat ik er erg rigoureuze keuzes in heb gemaakt.’ En dus verwacht de regisseur ook onverbiddelijke reacties van de toeschouwer: ‘You love it or you hate it. Volgens mij is er geen middenweg bij deze voorstelling. Maar dat is oké: ik hou daar eigenlijk wel van.’

Elk zijn realiteit

De realiteit muteert zienderogen, vindt Stef Lernous. ‘Iedereen lijkt vandaag recht te hebben op zijn eigen realiteit. Ik vind dat een erg Amerikaanse gedachte. Ik was altijd al een grote fan van Los Angeles, en daar leeft dat idee al langer: hoe jij vindt dat de realiteit in elkaar zit, zo is het ook. Er is almaar minder bereidwilligheid om het anders te zien. De laatste jaren is dat recht op een eigen realiteit alleen maar fanatieker geworden. Ik zie het nu ook vaker bij mensen om me heen. Terwijl in mijn ogen de realiteit net is wat je er samen van maakt. Maar als dan plots iedereen zijn eigen ‘juiste’ kijk op de werkelijkheid heeft, hou je niet veel gemeenschappelijks meer over. Alles wordt aldoor fragmentarischer. Dat reflecteert zich ook in voorstelling: de vijf personages hebben elk hun eigen realiteit.

 Zo is er de ‘dialoog’ tussen de personages van Tine Van den Wyngaert en Steve Geerts, waarin hij niet aan het woord komt. Zij vertelt hem hoe ze de werkelijkheid in pacht heeft, en hij moet daar maar mee om zien te gaan.’

‘Ik hou van u’, zegt het personage herhaaldelijk. ‘En, ik weet, gij van mij.’ Nooit eerder klonken zulke woorden zo bedreigend.

 Sinds de creatie van Glitch heeft de actualiteit zulke lagen extra aangedikt. ‘Heel gek’, vindt Stef Lernous. Al van bij de eerste repetitiedagen zat er een vleugje gaming en virtual reality in de voorstelling. De personages konden zo weggelopen kunnen zijn uit een computerspel, wat de vraag naar wat echt is en wat niet altijd al accentueerde. ‘Maar nu word je echt om de oren geslagen met artificiële intelligentie.’ Hij verwijst naar Kevin Roose, technologiejournalist voor The New York Times, die slapeloze nachten overhield aan een test van de vernieuwde zoekrobot Bing, die nu ook AI gebruikt. Op een gegeven moment beweerde de chatbot romantische gevoelens te hebben voor de journalist, en spoorde de machine hem zelfs aan om zijn vrouw te verlaten. Lernous zag zijn eigen fictieve dialogen opeens werkelijkheid worden. Nee, visionair wil hij zichzelf niet noemen. ‘Maar als je fictie schrijft die geworteld is in de realiteit, is de kans groot dat ze zich op een gegeven moment zal manifesteren. Het is meestal een kwestie van tijd.’

Het plezierige toeval

Nog één ding wil Lernous kwijt over Glitch. ‘Ik had eerst een totaal andere voorstelling in gedachten.’ Er lag een tekst klaar over een stel duivels op zoek naar de kern van mens-zijn. ‘Ik had hem volledig in jamben geschreven. En die arme Tania Van der Sanden had er al 20 bladzijden van uit het hoofd geleerd’, lacht de regisseur. ‘Maar tijdens de eerste repetitie zei Chiel Van Berkel opeens iets onnozels met een heel gek stemmetje. Het was een detail, maar het bleef hangen. De volgende ochtend zei ik: “Jongens, smijt die tekst overboord, ik heb iets nieuws in gedachten.”’ Het is niet de eerste keer dat Stef Lernous ingaat op impulsen van het moment. ‘Dat plezierige per ongeluk is waar ik van hou in theater. Opeens gebeurt er iets dat je interessanter vindt dan waar je eerder mee bezig was: in dit geval letterlijk een stemmetje dat bleef hangen, als een letterlijke glitch in het maakproces. Ik geloof heel erg in dat toeval. Soms denk ik erover om repetities speciaal zo in te richten opdat er meer plezierig toeval kan ontstaan. Kun je überhaupt toeval laten ontstaan? Ik weet het niet, maar ik vind het een interessante vraag om eens in te duiken.’

“Glitch” van Abattoir Fermé: op tournee in BE en NL van 1 april tot 13 mei 2023. Volledige speellijst hier.

“Die Physiker” (2023)

Komödie in zwei Akten von Friedrich Dürrenmatt.
Staatstheater Kassel x Abattoir Fermé

Voordat de wereld gek wordt, zou je liever zelf gek worden en opgenomen worden in een psychiatrisch ziekenhuis? Vooral als je een belangrijke wetenschapper bent die baanbrekende onderzoeksresultaten te tonen heeft, maar die, als ze in verkeerde handen zouden vallen, het einde van de wereld zouden kunnen betekenen?

De Zwitserse toneelschrijver en meester van het groteske Friedrich Dürrenmatt speelt met niets minder dan een mogelijke catastrofe in zijn tweedelige toneelstuk “Die Physiker” (De Fysici) uit 1962, dat tijdens de Koude Oorlog een publiekstrekker werd en ook nu weer explosief actueel is. De kernfysicus Möbius speelt de krankzinnige patiënt en laat zich vrijwillig opnemen om zijn onderzoek te redden. Möbius ontmoet in het sanatorium twee medepatiënten, zijn collega-wetenschappers Einstein en Newton. Patiënten, onderzoekers of agenten? Echt of nep? De verwarring begint. Want alleen wie overtuigend gek is, mag in het gekkenhuis van Fräulein Doktor Mathilde von Zahnd verblijven. Tussen onstuitbare komedie en pure horror debatteren Möbius, Einstein, Newton, medisch personeel en politie over een werkelijk hachelijke situatie …

Credits
Tekst Friedrich Dürrenmatt / Regie Stef Lernous / Scenografie  Sven van Kuijk  / Dramaturgie  Patricia Nickel-Dönicke, Laura Kohlmaier / Kostuum Stef Lernous, Tine Van den Wyngaert / Spel Iris Becher (Fräulein Doktor Mathilde von Zahnd), Monika Danai Chatzipetrou (Schwester), Jakob Benkhofer (Möbius), Aljoscha Langel (Newton), Hagen Oechel (Einstein), Clemens Dönicke (Kriminalinspektor Voss) / Productie Staatstheater Kassel i.s.m. Abattoir Fermé.