Stille film, live aan de piano begeleid door Hilde Nash.

—–
In de filmgeschiedenis werden de pioniersrollen in de animatiefilm vaak toegeschreven aan mannelijke animatoren als Winsor McCay (die in de jaren ’10 al korte animatiefilms maakte) en Walt Disney, maar het was wel degelijk een vrouw die in 1926 de oudste nog overlevende lange animatiefilm maakte: Lotte Reiniger.

Volle tien jaar vóór Disneys ‘Sneeuwwitje’ – vaak ten onrechte geciteerd als de eerste lange animatiefilm – maakte Reiniger ‘DIE ABENTEUER DES PRINZEN ACHMED’, ook vormelijk meteen een meesterwerkje dat bijna honderd jaar later nog uiterst fris en origineel oogt.

Ten bewijze tonen we u de gerestaureerde versie van dit wonderbaarlijke schimmenspel, zoals dat hoort live begeleid door Hilde Nash, als pianiste één van de vaste muzikale begeleiders van de stille films in het onvolprezen Brusselse filmmuseum, de Cinematek.

De animatie is gebaseerd op het Chinese schaduwenspel met poppen, terwijl het verhaal naar ‘Duizend en Eén Nacht’ verwijst.

Reiniger (geboren in Berlijn in 1899) begon haar carrière in de filmwereld als ontwerpster voor de titelkaarten van de films van Paul Wegener, iets waarin ze meteen haar unieke animatietalent kwijt kon.

Het zette haar ook op weg om vanaf 1919 zelf korte animatiefilms te gaan maken, én de special effects van de grote Duitse filmproducties van die tijd te verzorgen (o.a. voor ‘Die Nibelungen’ van Fritz Lang).

Ondanks haar overduidelijke talent en succesvolle werk voor anderen vond ze in de jaren ’20 geen producent die in haar toen revolutionaire idee voor een lange animatiefilm wou investeren: ‘Een lange animatiefilm: men kon zich daar toen gewoon niks bij voorstellen. Animatiefilm, dat was toch alleen maar bedoeld om de mensen tien minuten lang eens goed te laten lachen? Niemand had ooit zelfs maar gedurfd iets langers te maken. Erger nog: iedereen deinsde verschrikt achteruit toen we met ons idee kwamen aanzetten,’ zo vertelde Reiniger achteraf.

Na drie jaar werken aan ‘DIE ABENTEUER DES PRINZEN ACHMED’ bewees Reiniger echter dat het wél kon.
Reiniger zou tot aan haar dood in 1981 unieke pareltjes blijven maken, én onvermoeibaar de DIY-gedachte promoten (ze was gul met adviezen, en bracht diverse ‘Hoe maak ik…’-gidsen uit), maar bleef helaas lange tijd wat miskend in de officiële filmgeschiedenis.

Pas de laatste jaren wordt Reinigers werk herontdekt en naar waarde geschat: haar invloed op de vroege films van Walt Disney valt niet te ontkennen, maar ook vele moderne animatoren zijn schatplichtig aan haar werk: van Michel Ocelot tot ‘South Park’, allemaal hebben ze wel iéts gejat van Reinigers techniek en/of stijl.

En in 2016 was haar faam zo wereldwijd gegroeid dat zelfs Google haar eerde met een eigen Google doodle, naar aanleiding van haar geboortedag (zie beeld rechts).

Ideaal om te komen (her)ontdekken op Internationale Vrouwendag, dus.
Mis deze unieke kans niet!

DIE ABENTEUER DES PRINZEN ACHMED
Regie: Lotte Reiniger
D 1926, 66 min.

Filmhuis Mechelen vertoonde deze film op:
ZONDAG 6 MAART 2022 om 16u00

Ingeleid door Virginie Platteau.
De film werd live aan de piano begeleid door Hilde Nash

In het kader van de Internationale Vrouwendag en van Film & Stilte, het filmluik van het themajaar Zinderende Stilte.

In samenwerking met het Goethe-Institut Brussel.

ZINDERENDE STILTE wordt georganiseerd met de steun van Mechelen Feest en de Nationale Loterij.

De pers en filmhistorici over Lotte Reiniger en ‘Prins Ahmed':

‘More than just noting that Reiniger’s Prince Achmed was a pioneer feature-length animated film, one must proclaim that it is a brilliant feature, a wonderful film full of charming comedy, lyrical romance, vigorous and exciting battles, eerie magic, and truly sinister, frightening evil.’ – William Moritz
https://www.awn.com/mag/issue1.3/articles/moritz1.3.html

‘Overlooked no more: Lotte Reiniger’ - The New York Times
https://www.nytimes.com/2019/10/16/obituaries/lotte-reiniger-overlooked.html

‘Lotte Reiniger is a unusual yet highly important filmmaker’ – Tashi Petter over het werk van Lotte Reiniger vanuit feministisch perspectief:
https://blog.animationstudies.org/?p=2166. 

‘Lotte Reiniger is finally getting the recognition she deserves as one of the great innovators in movie history.’ – The Conversation
https://theconversation.com/before-walt-disney-there-was-lotte-reiniger-the-story-of-the-worlds-first-animated-feature-125091