Minder bestelwagens, minder overlast, minder CO2-uitstoot en een aangenamere stad. Daar werken we in Mechelen aan met verschillende logistieke projecten. In het verleden focusten we vooral op de logistieke spelers zelf. Met het project Green-Log pakken we het anders aan: wat als we de consument centraal zetten en stimuleren om duurzamere keuzes te maken? In welke mate kan hij of zij de manier waarop pakjesleveringen gebeuren, beïnvloeden?
Wat?
In het proefproject onderzoeken we samen met de inwoners van wijk Tervuursesteenweg of we pakjes kunnen laten bezorgen op een manier die beter is voor het milieu én de woonkwaliteit van de hele buurt. Deelnemers bestellen zoals altijd bij hun vertrouwde webshops. Maar in plaats van pakjes op hun thuisadres te laten leveren, geven ze het adres van CityHub Connact in (Zandvoortstraat 25, 2800 Mechelen) als leveringsadres.
Eenmaal hun pakje daar is aangekomen, kiezen ze via een speciaal ontwikkeld leverplatform (LaaS of Logistics as a service) op welk moment het pakje bij hen geleverd wordt. Dit gebeurt met cargofietsen door de ECOkoeriers.
Waarom?
Een pakje laten bezorgen, is voor jou meestal gratis. Maar die bezorging gaat vaak ten koste van het milieu of jouw woonomgeving. Denk maar aan een bestelwagen die twee dagen op rij je straat inrijdt om een pakje af te leveren bij iemand die niet thuis blijkt te zijn. En daarbij foutparkeert. Of pakjes die in de regen achtergelaten worden voor je deur.
Door alle pakjes van de buurt gebundeld te leveren, hoeven er minder bestelwagens door de wijk zelf te rijden. Dat zorgt voor een aangenamere buurt met minder verkeer én voor minder CO2-uitstoot. Doordat de bewoners zelf hun leveringsmoment kiezen, zijn er bovendien minder mislukte leveringen. Ook dat levert een besparing op.
De resultaten
Op 4 november 2024 ging het proefproject van start. We lijsten hier enkele conclusies op die de onderzoekers van de UA maakten.
- Aan het einde van het proefproject, op 7 februari 2025, hadden de 58 deelnemers maar liefst 497 bestellingen laten leveren via het LaaS-platform.
De meest populaire webwinkel was duidelijk bol.com, met meer dan een kwart van alle bestellingen. Daarna volgden Amazon en Zalando.
In onderstaande grafiek zie je aan de groene lijn dat er eigenlijk heel de week gekocht wordt. Terwijl de rode lijn toont dat er een aantal voorkeursdagen zijn voor de levering (vrijdag en woensdag). De tweede grafiek toont ook dat, zodra we de snelle levering iets duurder maakten (met een virtuele portefeuille) de consumenten plots konden wachten op hun pakje. De rush van webwinkels om zo snel mogelijk alles te leveren moet niet de standaard setting zijn.
- Het potentieel om te bundelen is zeer groot: tot en met 7 februari stopten er aan de hub van ECOkoeriers 178 verschillende busjes om 497 bestellingen te leveren. Die pakjes werden in 140 tijdssloten met 94 cargofietsen geleverd. Door via het online platform rekening te houden met de voorkeuren van de wijkbewoners, verminderden we het aantal voertuigbewegingen in de wijk met 47 %.
- De gebruikers waren over het algemeen tevreden over het LaaSplatform. ( 3,74/5 op de vraag ‘algemene tevredenheid’). De belangrijkste reden om de LaaS niet te gebruiken, had te maken met tijd (het duurt wat langer – 48%), de moeite die het nam om via de webpagina te gaan (23 %), vergetelheid (11,5 %) en de vrees dat de grootte van het pakket een probleem zou opleveren (7,7 %). De belangrijkste conclusie hier is dat een LaaS geïntegreerd moet zijn in de webshop. Dat zou 90% van de bekommernissen wegnemen.
- Is het dan de moeite om hierop verder te bouwen? Ja! 66 % van de gebruikers zou bereid zijn om online een euro te betalen voor de diensten van een LaaS. Bijna de helft (44,3 %) zelfs 2 tot 3 euro. Vooral de mogelijkheid om een tijdslot te kiezen (4,15/5) en inzichten in de duurzaamheid (4,21/5) worden geapprecieerd.
Algemeen: uit het project blijkt duidelijk dat een LaaS-systeem een beloftevolle logistieke innovatie kan zijn. Het biedt voordelen voor de logistieke speler (meer pakjes tegelijk leveren en minder ritten betekenen een geld- en tijdsbesparing), voor de consument en de webwinkel (een extra service die het gemak voor de consument vergroot) en voor de stad (minder uitstoot). Een LaaS-systeem zal vooral succesvol zijn als het in de grotere webshops geïntegreerd wordt. Daarop is het voorlopig nog even wachten.
Wat kan jij doen?
Op dit moment zijn we nog niet zover dat we dit project verder kunnen uitrollen over heel Mechelen of verder. Toch kan je zelf als online shopper een aantal dingen doen om jouw (online) aankopen te verduurzamen. Enkele tips:
- Shop lokaal: winkelen bij je lokale handelaar blijft nog steeds de duurzaamste keuze
- Shop je toch online? Laat je pakje leveren in een pakjesautomaat. Zo voorkom je dat je pakje geleverd wordt op een moment dat je niet thuis bent en het nadien onnodige kilometers aflegt. In Mechelen vind je overal wel een pakjesautomaat op wandel- of fietsafstand.
- Misschien kan je zelf een brievenbus voor pakketten installeren op een toegankelijke plek? Ook zo vermijd je gefaalde leveringen.
- Koop enkel wanneer je denkt: ‘Dit is perfect’ en niet 'Dit kan ik nog retourneren'.
- Kan je zelf het leveringsmoment kiezen? De kans dat er een vol busje in de buurt rijdt is hoger op woensdag en vrijdag.
- Probeer zelf je aankopen te groeperen door op dezelfde plek te kopen. Dat geldt zowel voor online als offline shoppen. Let online wel op: grote websites zijn meestal marktplaatsen met verschillende verkopers, waardoor je aankoop alsnog in verschillende verzendingen verstuurd kan worden.
- Een levering is niet gratis. Biedt een webshop dat toch aan? Misschien vind je dan wel hetzelfde item goedkoper in een winkel in de buurt. Toch niet? Dan wordt er mogelijk ergens in de keten iemand te weinig betaald, of probeert een speler de markt onder druk te zetten.
Met steun van
