Sinds 2021 prijkt een 18e-eeuws geborduurd antependium met bloemwerk uit de Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk op de Vlaamse topstukkenlijst. Wat is een antependium precies? Bestaat het altijd uit textiel en waar komt de katholieke traditie vandaan om hiermee een altaar te versieren? Waarom is net dit antependium op de topstukkenlijst beland?
In deze lezing kwam de lange traditie van altaarversiering aan bod, net als het materiaalgebruik en de technische vervaardiging. Het ambacht van borduurwerker en parament/ornamentmaker komt dan vanzelf in het vizier, maar ook – eerder onverwacht – de kleding van de 18e-eeuwse hogere kringen en ander interieurtextiel. Hoe ging men om met ‘mode’ in die tijd? Hoe werden stoffen verwerkt tot japonnen, meubelbekleding of wandbespanning? Hoe werden ze gedragen en onderhouden? Soms
kwamen ze ook in een legaat terecht of schonk men ze zelfs weg. We gingen terug in de tijd, op zoek naar de beweegredenen van de schenkers. Materiële getuigen, zoals het antependium uit de Onze-Lieve-Vrouw-over-de-Dijlekerk, zijn daarvoor dankbare aanknopingspunten.
Over de spreker
Joke Vandermeersch studeerde oudheidkunde en kunstgeschiedenis aan de KU Leuven. Ze volgde de opleidingen textielrestauratie en conservatie aan het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium in Brussel en textieltechnologie in Gent. Daarna volgden workshops en stages in Londen, Lyon, New York, Berlijn, Amsterdam en Slaithwaite. Sinds 1990 werkt Vandermeersch als zelfstandig textielconservator-restaurator. Ze doceert textielconservatie-restauratie aan de Academie voor Beeldende Kunsten in Anderlecht.
