Delen is ‘in’. Logisch want dankzij delen krijg je meer ruimte, meer tuin, meer voorzieningen, meer machines ... Maar ook minder energiekosten, door het delen van energie, minder parkeerproblemen, door het delen van voertuigen, minder kosten, minder onderhoud ...
Mechelen is trots op de vele en gevarieerde initiatieven die er al zijn, en streeft naar nog meer deelinitiatieven in de toekomst. We geven je alvast enkele inspirerende voorbeelden.
Delen voor meer groen
De Korte Veluwestraat - van straat naar gezamenlijk woonerf.
De bewoners van de Korte Veluwestraat gaan samen voor een groene straat. De stad maakte hiervan een woonerf met grote groenzones. Het begon met een klein zaadje, in 2018, toen de stad inging op de vraag van bewoners (en van Natuurpunt) om 6 parkeerplaatsen om te zetten naar plantvakken met bloemen en kruiden. Maar niet enkel de plantenvakken bloeiden, ook het idee van vergroening groeide. In 2022 werd de straat één groen woonerf met onder grote groenzones, tegeltuintjes en collectieve compostvaten. De straat zelf kreeg een aangepaste metamorfose met onder meer kasseien met voegen van gras.
Hovenierspark - binnengebied wordt samentuin met natuurspeelplaats
Het Hovenierspark is het resultaat van een door bewoners gedragen participatietraject. Ze vormden een binnengebied om tot een ‘samentuin’ en natuurspeelplaats. Deze ‘Hoveniers’ onderhouden samen de groentetuin, de vierkante-meter-tuintjes en de kippenren. De groenten worden onderling geoogst en verdeeld. ‘Maar het belangrijkste dat we hier kweken, zijn niet de tomaatjes en groenten, maar de vriendschappen’ zegt hovenier Hans. Ook een braakliggend stuk grond in de Vrijgeweidestraat bracht de buren samen aan het denken en werken, met resultaat de ‘vrijgeweidemoestuin’.
Meer voorbeelden van 'samentuinen'
Artenova - binnentuin open voor alle Mechelaars
Ook in nieuwe stadsprojecten worden tuinen gedeeld, al is het dan meer vanuit een ‘verblijfsfunctie’. Zo komt in het Artenova-gebouw (Hendrik Consciencestraat en de Leopoldstraat) onder meer een grote binnentuin of ‘gaanderij’ van 750m². Overdag krijgen alle Mechelaars toegang tot deze open ruimte, ’s avonds is dit beperkt tot de bewoners. Het is wel nog wachten tot lente 2024 voordat je in deze tuin kan vertoeven. Voor de bewoners komt er ook nog de gemeenschappelijk daktuin van 475m².
Delen voor meer energie
Het delen van energie is volop in ontwikkeling. Soms botst dit op een achterhaalde regelgeving, die nog moet worden aangepast. Maar deze drempels proberen we met verschillende projecten zoveel mogelijk weg te werken.
Energiegemeenschap Otterbeek
‘Energiegemeenschap Otterbeek’, werd in 2022 opgericht door Stad Mechelen, Woonland en Klimaan. Er werden 729 zonnepanelen geplaatst op 70 woningen in wijk Otterbeek. De energie die opgewekt wordt, wordt ook gedeeld met de sociale huurders die geen zonnepanelen op hun sociale woning hebben. Goed voor het klimaat én een mooie besparing op de energiefactuur van de huurders.
Miniwarmtenet in Gumm-cohousing
Een voorbeeld van een ‘collectief miniwarmtenet’ vind je in het gumm-cohousingproject. Hier koos men voor een gemeenschappelijk veld van geothermische boringen. Dit vormt een miniwarmtenet op lage temperatuur, dat wordt aangesloten op de individuele warmtepompen van de 23 woningen.
Aanvullend kiest het project voor zonnepanelen en een groene energieleverancier.
Delen voor meer ondersteuning
Onder-DAK zet in op samen-groeien
Het Mechels project ‘Onder-DAK’ biedt huisvesting aan 4 jongvolwassenen (tussen 18 en 25 jaar) die samen een huis delen. Hiervan komen 2 bewoners uit de jeugdhulp. Deze jongeren ondervinden veelal moeilijkheden en drempels als ze op hun 18de alleen gaan wonen. Zij wonen in het huis samen met 2 andere jongeren.
Dit ‘samen-leven’ zorgt voor ‘samen-groeien’, voor ervaring opdoen in het ‘op eigen benen’ staan en het ‘samen-wonen’. Vanzelfsprekend vormt de betaalbaarheid van wonen voor deze jongvolwassenen een belangrijk aandachtspunt, evenals de mogelijke ondersteuning op momenten dat het ‘samen-wonen’ even moeilijk loopt.
Onder-DAK is een initiatief van een private verhuurder in samenwerking met Jeugddorp vzw - afdeling Kaizen en Stad Mechelen.
Delen voor meer ruimte
Project Auwegemvaart zet in op goed gelegen en betaalbaar wonen
In 2011 verkocht de Stad Mechelen 11 woningen en appartementen gelegen aan de Auwegemvaart. Deze units werden ‘casco’ aangeboden, waarbij de koper zelf instaat voor de verdere indeling en inrichting van zijn woning. Hierbij werd vooral gemikt op jonge alleenstaanden en gezinnen, die op deze wijze een goed gelegen en betaalbare woning bemachtigen. De kopers staan daardoor gelijktijdig in voor deze inrichtingswerken, wat ‘samen-werken’ en ‘samen-delen’ stimuleert, en een gemeenschap ontstaat. De gemeenschappelijke ruimten (auto- en fietsenstaanplaats, technische ruimten, binnenstraat, groendak en binnenplein) vormen een extra stimulans tot ‘samen-wonen’. De kopers engageerden zich om hier minstens 10 jaar te blijven wonen.
Cohousing en co-wonen in Mechelen
Cohousing is er in vele maten en kleuren. Op de webpagina ‘cohousing’ beperken we ons tot cohousing-projecten die voldoen aan de normen van de nieuwe stedenbouwkundige verordening (2023) van Stad Mechelen. Dit betekent kleinere woonunits, die dankzij de toegevoegde collectieve ruimten toch beschikken over een comfortabele leefruimte. De ‘cohousers’ zijn mede-eigenaars of mede-huurders van de collectieve delen. De verordening bevat tevens bepalingen rond ‘co-wonen’. Co-wonen wordt soms ook co-living genoemd. Het gaat hier om woningen en (overwegend) appartementen, met een grotere woonoppervlakte, die als extra nog een aantal gemeenschappelijke ruimten delen. Het gebouw ‘compagnie’ op de Komet-site is een Mechels voorbeeld van co-wonen.
Wooncoöperaties
Wonen bij een wooncoöperatie is een vergaande manier van delen. Hier verenigen burgers zich in een onderneming om zo gezamenlijk hun woonbehoeften te behartigen. De bewoners investeren niet rechtstreeks in een woning, maar verwerven een aandeel. Ze zijn dus mede-eigenaar van de coöperatieve vennootschap, die ze samen met andere aandeelhouders beheert. De bewoner-aandeelhouder huurt zo bij zichzelf.
