Wat doe je als getuige?

Reageer

Zag je dat iemand werd lastiggevallen, maar weet je niet hoe je moet reageren? Dan ben je niet alleen. Deze vijf tips kunnen helpen.

• Anderen betrekken: Spreek een andere omstander aan die het ook ziet gebeuren: een verantwoordelijke, je vrienden of iemand anders.
• Afleiding creëren: Haal de aandacht weg van wat aan het gebeuren is door bijvoorbeeld tussen de mensen te gaan dansen of iets te laten vallen.
• Afzonderen: Haal het slachtoffer fysiek weg. Vraag bijvoorbeeld: Hey, ik vind de toiletten niet, kan je mij de weg wijzen.
• Aanspreken: Spreek het slachtoffer aan, doe alsof je hem/haar kent en zeg dat het al lang geleden is dat je hem/haar gezien hebt. Je kan de persoon ook aanspreken, maar dat is misschien makkelijker als het iemand is die je zelf kent. Als het iemand is die je niet kent, kan je iemand anders aanspreken.
• Aanwezig blijven: Blijf de situatie in het oog houden en bied achteraf hulp.

Meld het

Het lokaal meldformulier is er voor slachtoffers, maar ook voor getuigen van grensoverschrijdend gedrag. Zag je iets wat je niet oké vond of aangreep? Dan kan je dit melden via hetzelfde formulier.

Je melding wordt geregistreerd en doorgestuurd naar de lokale politie. Je kan dit dan ook anoniem doen. Geef in dat geval ook voldoende details. Indien voldoende gegevens, kan ze hiermee aan de slag. We raden je aan om je contactgegevens toch achter te laten. Zo kan de politie jou contacteren. Soms hebben ze ook een PV nodig van het slachtoffer om verdere stappen te ondernemen. Er is helaas geen garantie op het voorkomen van gelijkaardige situaties, maar het zorgt er wel voor dat de gebeurtenis niet zomaar passeert zonder aandacht of gevolgen. Dit zorgt mogelijk ook voor meer rust bij het slachtoffer.

Luister

Probeer te luisteren naar zijn/haar verhaal. Een luisterend oor doet wonderen. Probeer hierbij rustig te blijven en geen oordeel te vellen. Laat de ander zo veel of zo weinig vertellen als hij/zij zelf wil. Wees geduldig en laat gerust stiltes vallen, om de persoon ademruimte te geven. Vermijd zeker ongepaste vragen, zoals waarom-vragen of té gedetailleerde vragen. Dit is niet altijd even fijn voor het slachtoffer.

Geloof

Niet geloofd worden, heeft een enorme schadelijke impact op het slachtoffer. Accepteer dus zijn/haar emoties. Laat weten dat het oké is om jezelf zo te voelen. Laat je steun merken aan het slachtoffer. Bekrachtig dat het goed is om er over te praten, liefst meerdere malen. Laat vooral weten dat het niet zijn/haar schuld is. Vermijd victim blaming zoveel mogelijk.

Bied hulp aan

Zoals gezegd, is luisteren al een enorme hulp. Probeer te zoeken hoe de ander terug een gevoel van controle krijgt over zijn/haar situatie. Vraag wat het slachtoffer nodig heeft, nu of later. Vraag ook hoe je kan helpen. Laat weten dat je er bent. Beloof niks wat je niet kan waarmaken. Het is beter het slachtoffer door te verwijzen als jijzelf niet de nodige hulp kan bieden.

Bekijk verschillende opties

Zeg niet wat jij zou doen, maar verken samen de opties. Laat de keuze over aan het slachtoffer. Je hebt als vertrouwenspersoon meerdere opties die je kan voorstellen:

• Niets doen. Soms zijn er te veel drempels of twijfels bij het slachtoffer. Het is belangrijk dat je hier respect voor hebt.
• Medisch onderzoek. Wanneer er sprake was van (gewelddadig of seksueel) fysiek contact, kunnen er medische vaststellingen worden gedaan.
• Aangifte doen (zie verder).
• Praten met een expert of een organisatie (zie hierboven)

Zorg voor jezelf

Afhankelijk van de situatie en de ernst kan dit ook bij jezelf erg binnenkomen. Wanneer je zelf al iets soortgelijks hebt meegemaakt, kan dit zorgen voor een herbeleving. Luister dus ook naar jezelf. Sta voldoende stil bij je eigen emoties en hoe jij je voelt als vertrouwenspersoon. Ga hierbij niet over je eigen grenzen. Praat erover met iemand die je vertrouwt, welke impact het steunen van de ander heeft op jou.