Stedelijk subsidiereglement voor het afkoppelen van hemelwater op privaat terrein

Artikel 1: Toepassingsgebied

Dit reglement heeft betrekking op bestaande particuliere woningen en aanhorigheden met een goedgekeurde bouwvergunning voor het hoofdgebouw van vóór 1 april 2004 of woningen en aanhorigheden met een vermoeden van vergunning volgens de geldende bepalingen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, en waarvoor de stad Mechelen de verplichting tot optimale afkoppeling oplegt in het kader van rioleringswerken op het openbaar domein .

Woningen met een bouwvergunning verkregen na 1 april 2004 werden, via hun stedenbouwkundige vergunning reeds verplicht om een volledig gescheiden afvoer van afvalwater en niet-verontreinigd hemelwater aan te leggen en kunnen geen beroep meer doen op dit subsidiereglement, met uitzondering van de bepalingen betreffende de keuring , opgenomen in artikel 6 van dit reglement.

Dit reglement geldt enkel voor particuliere woningen.

Artikel 2: Definities

Voor de toepassing van dit reglement gelden de volgende definities :

Aansluitingsvergoeding: Forfaitair bedrag voor de aansluiting op de openbare riolering volgens geldend retributiereglement.

Afkoppelen - volledige afkoppeling: Afkoppelen is het op perceel niveau realiseren van een volledige scheiding tussen de afvoer van hemelwater en afvalwater waarbij het hemelwater dient te worden afgevoerd zoals hierna vermeld in afnemende graad van prioriteit:

  • opvang en hergebruik van hemelwater
  • infiltratie op eigen terrein
  • bufferen met vertraagd lozen in oppervlaktewater of kunstmatige afvoerweg voor hemelwater
  • lozing in RWA in de straat

Slechts wanneer de best beschikbare technieken geen van de voornoemde afvoerwijzen toelaten, mag het hemelwater overeenkomstig de wettelijke bepalingen worden geloosd in de openbare riolering.

Afkoppelen – optimale afkoppeling: Bij bestaande gebouwen in gesloten bebouwing is volledige scheiding niet verplicht indien hiervoor leidingen onder of door het gebouw moeten worden aangelegd. In dit geval is er sprake van optimale afkoppeling.

Afkoppelingsdeskundige: Voor de administratieve afhandeling en controle doet de stad beroep op de diensten van een afkoppelingsdeskundige.

Dit is een deskundige die wordt aangesteld door de stad en die optreedt als contactpersoon voor de eigenaars van de af te koppelen woning en hen begeleidt in alle stappen van de procedure om tot een afgekoppeld pand te komen. De deskundig heeft een adviesfunctie en informeert de eigenaars met betrekking tot de inhoud van dit reglement en de wettelijke en reglementaire verplichtingen. De afkoppelingsdeskundige verstrekt advies vóór, tijdens en na de werken tot de woning is gekeurd, de afkoppelingsdeskundige laat het afkoppelingsdossier door de eigenaar ondertekenen, inventariseert de bestaande toestand van de private riolering en maakt een afkoppelingsontwerp op inclusief raming.

Afvalwater: Water waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen, met uitzondering van niet-verontreinigd hemelwater.

Bestaande woning: Woongelegenheden en bijhorende gebouwen van particulieren waarvoor een bouwvergunning werd verkregen voor de inwerkingtreding van dit reglement.

Code van goede praktijk: Code van goede praktijk voor het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van rioleringssystemen (waaronder hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen), uitgegeven door de coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (p/a VMM).

DWA-leidingen: Onderdeel van het gescheiden rioleringsstelsel dat bestemd is voor het ontvangen en transporteren van huishoudelijk afvalwater (Droog-Weer-Afvoer-leidingen).

Eigenaar: Binnen dit reglement wordt met eigenaar bedoeld de persoon die de volle eigendom heeft of de houder van een zakelijk recht (erfpacht, opstal, vruchtgebruik).

Gescheiden (openbare) riolering: Een (openbaar) dubbel stelsel van leidingen of openluchtgreppels waarvan het ene stelsel bestemd is voor het opvangen en transporteren van afvalwater (DWA) en het andere bestemd is voor de afvoer van hemelwater (RWA).

Gewone oppervlaktewateren: Alle oppervlaktewateren met uitzondering van de kunstmatige afvoerwegen voor hemelwater en de openluchtgreppels behorend tot de openbare riolering.

Hemelwater: Verzamelnaam voor regen, sneeuw en hagel, met inbegrip van dooiwater.

Hemelwater-, infiltratie, buffervoorziening: Het insijpelen van hemelwater in de bodem noemen we infiltratie. In een infiltratievoorziening wordt het opgevangen hemelwater verzameld zodat het in de bodem kan infiltreren. Het buffervolume van de infiltratievoorziening is het nuttige volume tussen overloop en gemiddelde grondwaterstand.

Hemelwater infiltreren is het hemelwater van dak en andere ondoorlatende oppervlakten op eigen terrein in de bodem laten sijpelen via bij voorkeur een bovengrondse (gracht, wadi,…) of indien het echt niet anders kan een ondergrondse voorziening (infiltratiekratten, drainagebuizen,…).

Op plaatsen met een permanent hoog grondwaterpeil is infiltratie niet mogelijk.

Daar dient in plaats van een infiltratievoorziening, een buffervoorziening te worden aangelegd. Hierin wordt het hemelwater tijdelijk gebufferd en daarna vertraagd afgevoerd. Deze installatie is doorgaans uitgerust met een afvoerbegrenzer en een noodoverlaat. Het buffervolume van de buffervoorziening is het nuttige volume tussen overloop en uitlaat.

De term hemelwatervoorziening is een verzamelnaam voor hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen en buffervoorzieningen. Het zijn alle voorzieningen voor nuttig gebruik, infiltratie of vertraagde afvoer van hemelwater.

Huisaansluiting (of rioolaansluiting): Hiermee worden de afvoerbuizen op het openbaar domein bedoeld. Een huisaansluiting mag enkel door de stad, of door een door de stad aangesteld aannemer worden gemaakt.

Huishoudelijk afvalwater: Afvalwater dat enkel bestaat uit water afkomstig van:

  • normale huishoudelijke activiteiten;
  • sanitaire installaties;
  • keukens;
  • het reinigen van gebouwen, woningen, kantoren, plaatsen waar groot- of kleinhandel wordt bedreven, zalen voor vertoningen, kazernen, kampeerterreinen, gevangenissen, onderwijsinstellingen met of zonder internaat, klinieken, hospitalen en andere inrichtingen waar niet besmettelijke zieken opgenomen en verzorgd worden, zwembaden, restaurants, drankgelegenheden, kapsalons;
  • afvalwater afkomstig van wassalons, waar de toestellen uitsluitend door het cliënteel zelf worden bediend.

IBA: Individuele installatie voor de behandeling van afvalwater.

Keuring: Controle op het uitvoeren van de afkoppelingsplicht. Deze controle dient te worden uitgevoerd door een Vlario gecertificeerd keurder. In het kader van dit reglement wordt met “keuring”, de keuring van de privé-waterafvoer bedoeld, niet de keuring van de binneninstallatie.

Kunstmatige afvoerweg van hemelwater: De greppels, grachten, duikers en leidingen bestemd voor het afvoeren van hemelwater, bodemwater, grondwater, bemalingswater en desgevallend ook afvalwater, behandelend conform de van toepassing zijnde wetgeving.

Openbare riolering: Het geheel van openbare leidingen en openluchtgreppels dat bestemd is voor het opvangen en transporteren van afvalwater en/of hemelwater en dat in principe gelegen is op het openbare domein.

Privéwaterafvoer: De privé leidingen voor waterafvoer van afvalwater en/of hemelwater tot aan de huisaansluiting op de openbare riolering.

RWA-leidingen: Onderdeel van het gescheiden rioleringsstelsel dat bestemd is voor het ontvangen en transporteren van hemelwater (Regen-Weer-Afvoer-leidingen).

Retributie: Jaarlijkse bijdrage als gevolg van het ontbreken van een positief keuringsverslag.

Verharde oppervlakte: Oppervlakte voorzien van ondoorlatend materiaal.

Artikel 3: Wettelijk kader

Vlaams reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM)

Decreet van 28 juni 1985 (en latere wijzigingen) betreffende de milieuvergunning en het geldende Vlaams reglement betreffende milieuvergunning (VLAREM I) en de bijhorende geldende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne (VLAREM II).

Algemeen waterverkoopreglement

Als er verwezen wordt naar het Algemeen Waterverkoopreglement dan wordt hiermee het goedgekeurde Besluit van de Vlaamse Regering van 8 april 2011 (en latere wijzigingen) bedoeld. Dit reglement bevat de rechten en plichten van de drinkwaterbedrijven, de rioolbeheerders en hun klanten of gebruikers.

Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening (GSV)

Besluit van de Vlaamse Regering van 5 juli 2013 houdende vaststelling van een gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. Deze verordening beschrijft voorwaarden voor nieuwbouw en grondige verbouwingen in verband met de behandeling van hemelwater.

De verordening bevat o.a. de verplichting om een hemelwaterput te plaatsen (nieuwbouw) en de regen- en afvalwaterafvoer te scheiden. Hiertoe zijn ook de minimale dimensioneringscriteria waaraan hemelwaterputten, infiltratie- en buffervoorzieningen moeten voldoen, opgenomen.

MB 28/06/11 betreffende de keuring van de binneninstallatie en de privéwaterafvoer

De keuring van de binneninstallatie heeft als doel de bescherming van de volksgezondheid door het voorkomen van kwaliteitsproblemen of andere problemen met het water bestemd voor menselijke consumptie ten gevolge van terugstroming in de binneninstallatie of naar het openbaar waterdistributienetwerk. gevolge van terugstroming in de binneninstallatie of naar het openbaar waterdistributienetwerk. De keuring van de privéwaterafvoer dient na te gaan of de scheiding van hemelwater en afvalwater wordt nageleefd op het private terrein.

Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening geïntegreerd rioleringsbeleid De afkoppeling dient te voldoen aan de voorwaarden gesteld in de “Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening geïntegreerd rioleringsbeleid” goedgekeurd in de gemeenteraad van 28 januari 2004; BEHALVE de bepalingen inzake hemelwater (art.10-11-12-13-14) die vervangen worden door de nieuwe “gewestelijke verordening inzake hemelwaterputten, infiltratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater–besluit Vlaamse Regering 05 juli 2013”.

Retributiereglement op prestaties voor en levering van materiaal aan derden. Reglement goedgekeurd in gemeenteraadsvergadering van 26 maart 2013. Ook de geldende tarieven horend bij dit reglement zijn integraal van toepassing.

Belasting op het niet afkoppelen van hemelwater. Reglement goedgekeurd in de gemeenteraad van 26 november 2013.

Artikel 4: Afkoppelingsdeskundige

De stad Mechelen stelt op haar kosten en voor de gebouwen langs het tracé van de rioleringswerken waarvoor de scheidingsplicht geen voorwaarde was in de bouwvergunning, een afkoppelingsdeskundige aan.

Deze afkoppelingsdeskundige:

  • informeert de eigenaar omtrent alle aspecten van de afkoppelingswerken.
  • maakt een afkoppelingsdossier op en laat dit ondertekenen door de eigenaar
  • maakt, in overleg met de eigenaar, een plan op van de bestaande toestand van de riolering op het privéterrein
  • maakt op basis van het plan bestaande toestand, een uitvoeringsplan op van de, op privéterrein, uit te voeren werken
  • bezorgt de eigenaar een indicatieve raming van de kostprijs van de werken

De eigenaar is verantwoordelijk voor de juistheid van de door hem verstrekte informatie betreffende de aanwezigheid en functie (afvoer RWA, DWA of gemengd) van de bestaande leidingen. De afkoppelingsdeskundige zal het uitvoeringsplan opmaken rekening houdend met de geldende wetgeving, decreten, reglementen en met de bepalingen van dit reglement.

Artikel 5: Afkoppelingswerken

De eigenaar is zelf verantwoordelijk voor de uitvoering van de afkoppelingswerken op privéterrein en kan hiervoor, onder bepaalde voorwaarden, een subsidie ontvangen zoals opgenomen in artikel 8 van dit reglement. De afkoppelingswerken op privéterrein dienen voltooid te zijn voor het einde van de rioleringswerken in de straat, met een minimaal beschikbare termijn van 4 maanden te tellen vanaf de start van de rioleringswerken in de straat.

Indien bij uitvoering van de afkoppelingswerken wordt vastgesteld dat de bestaande toestand zoals deze werd opgetekend door de afkoppelingsdeskundige niet in overeenstemming is met de werkelijkheid, dan dient de eigenaar voor de uitvoering van de afkoppelingswerken rekening te houden met de reële situatie.

Tijdens de rioleringswerken in de straat voorziet de stad per perceel 2 nieuwe aansluitingen op de hoofdriolering: 1 aansluiting voor vuilwater en 1 aansluiting voor hemelwater, inclusief huisaansluitputje(s). De huisaansluitputjes worden voor woningen met een voor- of zijtuin/oprit op het privéterrein geplaatst, zo kort mogelijk achter de rooilijn. Voor woningen met de voorgevel op de rooilijn wordt er een huisaansluitputje voorzien in het voetpad, maar enkel op de in gebruik zijnde leiding(-en). Er worden geen huisaansluitputjes voorzien op wachtleidingen.

De huisaansluitingen worden door de stad klaar gestoken op diepte van de bestaande huisaansluiting, of bij gebrek hieraan wordt er steeds getracht een minimale aansluitdiepte van 60cm te bieden.Indien de eigenaar de afkoppelingswerken uitvoert alvorens de stad de nieuwe huisaansluitingen heeft geplaatst mag/mogen de nieuw aangeboden privéwaterafvoerleiding(-en) thv de rooilijn maximaal 60 cm diep liggen.

De eigenaar staat zelf in voor het (laten) uitvoeren van de afkoppelingswerken op privédomein. De volledige kost voor het laten uitvoeren van deze werken dient gedragen te worden door de bewoner/eigenaar. Er kan wel een subsidie verkregen worden indien voldaan aan de voorwaarden opgenomen in artikel 8 van dit reglement.

Artikel 6: Keuring

Na beëindiging van de rioleringswerken in de straat zal een gecertificeerd keurder, aangesteld door en voor rekening van de stad, elk bebouwd perceel langs het tracé van de rioleringswerken (voor zover deze binnen het toepassingsgebied van dit reglement vallen) en met een bouwvergunning die werd afgeleverd voor 28 juni 2011, keuren. Voor de woningen waarvoor een afkoppelingsdossier door de afkoppelingsdeskundige werd opgemaakt, wordt gecontroleerd of de eigenaar de afkoppelingswerken op privédomein heeft uitgevoerd conform de geldende wetgeving. Voor woningen met een bouwvergunning afgeleverd na 1 april 2004, maar voor 28 juni 2011, wordt de volledige scheiding tussen afvalwater en hemelwater, zoals ze opgenomen werd in de bouwvergunning, gecontroleerd.

Stelt de keurder conformiteit met het afkoppelingsdossier/de bouwvergunning vast dan levert de keurder aan de eigenaar (met kopie aan de stad Mechelen) een positief keuringsattest af. Zo niet dan, dan is er sprake van een afkeuring en dient de eigenaar zich binnen een termijn van 4 maanden, startend op de dag van de afkeuring, in regel te stellen en alsnog een positief keuringsverslag, uitgereikt door een Vlario gecertificeerd en erkend keurder, te bezorgen aan de afkoppelingsdeskundige. Deze herkeuring dient georganiseerd en betaald te worden door de eigenaar.

Woningen met een bouwvergunning afgeleverd na 28 juni 2011 dienen reeds te beschikken over een positief keuringsverslag en worden niet opnieuw gekeurd. Voor deze woningen dient de eigenaar, voor het beëindigen van de werken in de straat, een kopie van het keuringsverslag te bezorgen aan de afkoppelingsdeskundige. Zo niet dan is er ook hier sprake van een afkeuring en gelden de bepalingen van voorgaande paragraaf.

Artikel 7: Subsidiebedrag

Binnen de perken van de jaarlijkse voorziene en goedgekeurde kredieten, verleent de stad Mechelen een éénmalige subsidie voor de afkoppeling van hemelwater van het afvalwaterrioleringsnet op privaat domein. De subsidie bedraagt 250 euro voor elke particuliere woning die afkoppelingswerken in het kader van rioleringswerken uitvoert en waarbij voldaan is aan al de voorwaarden opgenomen in artikel 8. Deze subsidie sluit het bekomen van andere premies vanwege de stad Mechelen niet uit.

Artikel 8: Subsidievoorwaarden

De subsidie kan enkel bekomen worden voor particulier woningen langs het tracé van de rioleringswerken wanneer er voldaan werd aan al de volgende voorwaarden:

  • de aanvraag heeft betrekking op een woning met vermoeden van vergunning volgens de bepalingen van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening of een woning met een bouwvergunning van vóór 1 april 2004
  • de afkoppelingswerken werden uitgevoerd conform de geldende wetgeving en hebben een permanent karakter
  • de bepalingen van de Gemeentelijke stedenbouwkundige verordening geïntegreerd rioleringsbeleid voor wat betreft de vuilwaterafvoer werden toegepast maw er is een septische put aanwezig
  • de kostenraming, opgemaakt door de afkoppelingsdeskundige is hoger dan 250 euro

Op deze bepaling kan een uitzondering gemaakt worden wanneer de eigenaar kan aantonen dat de door de afkoppelingsdeskundige opgemaakte raming ontoereikend was en de effectief gemaakte kosten voor de afkoppelingswerken hoger lagen dan het grensbedrag van 250euro. Dit dient duidelijk gestaafd te worden met facturen, aankoopbewijzen, foto’s… en samen met de hieronder vermeldde documenten aan de stad te worden voorgelegd.

  • het afkoppelingsdossier opgemaakt door de afkoppelingsdeskundige werd ondertekend
  • de afkoppelingsdeskundige moet in het bezit zijn van een positief keuringsverslag (zonder opmerkingen) opgemaakt door een Vlario gecertificeerd en erkend keurder en opgemaakt binnen de in artikel 6 vermeldde termijnen.
  • er dient een bewijs van betaling (voor het volledige factuurbedrag) te worden voorgelegd indien de werken werden uitgevoerd door de door de stad ter beschikking gestelde aannemer.

Artikel 9: Uitbetaling van de subsidie

Uiterlijk 4 maand na de definitieve keuring van de afkoppelingswerken dienen de in artikel 8 gevraagde documenten te worden bezorgd aan de afkoppelingsdeskundige. Na controle door de afkoppelingsdeskundige en na goedkeuring door het college zal de subsidie worden uitbetaald.

Artikel 10: indexatie

De subsidiebedragen waarvan sprake in dit reglement zijn, tot herziening van dit reglement, niet onderhevig aan indexatie.

Artikel 11: Sancties

Eigenaars die geen positief keuringsverslag kunnen voorleggen binnen de in artikel 6 vermeldde termijn, moeten jaarlijks een afkoppelingsbelasting betalen, zoals opgenomen in het geldende belasting reglement “Belasting op het niet afkoppelen van hemelwater”. Onafgezien van deze belasting kunnen ze ook vervolgd worden vanwege de overtreding van het Vlaams Reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM).

Het belasting reglement “Belasting op het niet afkoppelen van hemelwater”, goedgekeurd in de gemeenteraad van 26 november 2013 , is hier integraal van toepassing.

Artikel 12: Inwerkingtreding

Dit subsidiereglement treedt in werking vanaf 1 februari 2017 en is van toepassing op alle rioleringswerken op Mechels grondgebied gestart na deze datum.

Formulieren en andere subsidiemogelijkheden

Belasting bij weigering afkoppelen

Meer informatie