Wat is (intra)familiaal geweld?

Het handboek Familiaal Geweld* onderscheidt twee sleutelbegrippen:

Familiaal

  • partner of ex-partners (of andere familieleden) tegenover kinderen
  • familieleden tegenover ouderen
  • kinderen tegenover familieleden
  • kinderen onderling
  • Ook stief- en pleegkinderen/broers/zussen/vaders/moeders worden als gezinsleden beschouwd.

Geweld

  • Fysiek geweld omvat alle vormen van slaan, schoppen, ruw zijn, pijn doen, wurgen, gooien met voorwerpen, maar ook iemand verplichten zich te wassen met veel te koud of te warm water, ongepast of te weinig eten geven, zorg slecht geven of achterhouden, enz.
  • Voorbeelden van psychisch geweld in partnerrelaties zijn intimidatie, stalking, vernederingen, permanente controle en isolatie van familie en/of vrienden. Maar ook dreigen met zelfmoord en het opzettelijk vernielen van persoonlijke bezittingen. Bij deze geweldsvorm neemt de pleger als het ware volledig bezit van de geest van de partner. Deze geweldsvorm blijft vaak verborgen voor de omgeving van de partner.
  • Seksueel geweld is ruimer dan verkrachten. Bij partners is dit de meest verdoken vorm van geweld, en kan het allerlei seksuele handelingen omvatten (mee moeten naar parenclubs, mee moeten kijken naar porno, enz.) die de ene partner aan de andere oplegt tegen haar/zijn wil. Ook seks als beloning of onthouding van seks als straf gebruiken om de ander te domineren is seksueel geweld.
  • Economisch geweld omvat dingen als iemand geen beheer over zijn eigen loon geven, geen of onvoldoende huishoudgeld geven, het toe-eigenen van de toekomstige erfenis, enz.

Het kan gaan over actief of passief geweld of dreiging met geweld. Het geweld kan zowel gepleegd worden door volwassenen, adolescenten als kinderen. Zowel kinderen als volwassenen kunnen er slachtoffer van zijn. Men kan zowel rechtstreeks als onrechtstreeks slachtoffer zijn van familiaal geweld. Getuige zijn is in die zin ook een vorm van slachtofferschap.

*H. Blow. Steunpunt Algemeen Welzijnswerk vzw, uitgeverij Politeia (december 2011)

Intrafamiliaal geweld bespreekbaar maken

25 November is de ‘Internationale dag tegen geweld op vrouwen’. Naar aanleiding van deze dag lanceert Stad Mechelen een filmpje dat intrafamiliaal geweld onder de aandacht durft brengen. Dit project kwam tot stand in samenwerking met de jonge creatievelingen van Project Wolf. 1 boodschap staat centraal: we moeten komaf maken met het taboe rond dit thema. Erover spreken is immers de eerste stap in een andere richting, zowel voor wie het meemaakt als voor wie een vermoeden heeft.