Thuis op school – hoe creëren we een leeromgeving waar álle kinderen zich thuisvoelen en daardoor, optimaal kunnen presteren?

Deze 'open blik' is afgelopen. 

  • Jozefien De Leersnyder, professor sociale en culturele psychologie KU Leuven
  • i.s.m. School zonder Racisme vzw

Vlaanderen is niet alleen kampioen in onderwijsongelijkheid, maar ook bij de slechts scorende landen inzake het ‘thuisvoelen’ op school. Dat is belangrijk omdat steeds meer wetenschappelijk onderzoek uit binnen- en buitenland laat zien dat de traditionele prestatiekloof tussen leerlingen met en zonder migratieachtergrond en uit de hogere versus lagere sociale klassen deels verklaard kan worden door de mate waarin kinderen en jongeren zich thuisvoelen op school.

Hoe een school omgaat met diversiteit bepaalt voor een groot stuk de mate waarin kinderen en jongeren zich thuisvoelen.

In tegenstelling tot een kleurenblinde aanpak die verschillen negeert leidt een interculturele benadering die verschillen erkent en waardeert tot de hoogste mate van thuisvoelen.
Maar wat zijn nu expliciete en impliciete uitsluitingsmechanismen op school? En hoe ziet zo een interculturele klaspraktijk er dan precies uit? Wat zijn de basisvaardigheden van ‘diversiteitsresponsieve’ leerkrachten? En hoe begin je er zelf aan en buig je je energie om in wat écht werkt om onderwijsongelijkheid aan te pakken van onderuit?

In deze workshop schetst Prof. Jozefien De Leersnyder de wetenschappelijke state-of-the-art inzake de prestatiekloof en hoe psychologische mechanismen als die van thuisvoelen op school daar een rol in spelen.
Samen met de pedagogische begeleiders van School zonder racisme vzw belichten we hoe een interculturele aanpak het thuisgevoel kan versterken en bovenal, hoe we deze in de praktijk kunnen vormgeven op 4 niveaus: i) de houding van de leerkracht; ii) vakinhoud; iii) vakdidactiek en iv) schoolbeleid. Voor elk van deze aspecten belichten we concrete voorbeelden van (vaak kleine) aanpassingen die een groot verschil kunnen betekenen en vragen we van de aanwezige deelnemers om in kleine groepjes te reflecteren op hun klaspraktijk.
Via de uitwisseling van ideeën die we kunnen ophangen aan het wetenschappelijke theoretische kader, proberen we zo samen concrete tools aan te reiken om écht aan de slag te gaan richting een school waar iederéén zich thuisvoelt en optimaal kan presteren.